niedziela, 23 lutego 2014

Aspalat prosty (Aspalathus linearis)

Nazwa polska: Aspalat prosty
Nazwa łacińska: Aspalathus linearis (Burm.f.) R.Dahlgren
Synonimy: Czerwonokrzew afrykański, Rooibos, Redbush, Roitea
Rodzina: Bobowate/Motylkowate/Strączkowe (Fabaceae/Papilionaceae/Leguminosae)
Rodzaj: Aspalat (Aspalathus)

Wygląd, zbiór i otrzymywanie: Aspalat jest uprawiany w RPA w górach Cedar. Jest to krzew osiągający nawet 2 m wysokości, ma jasnozielone, pojedyncze, równowąskie liście przypominające igły. Zbiory surowca (ziele aspalatu = liście+gałązki) odbywają się od stycznia/lutego do kwietnia, następnie tnie się go na malutkie fragmenty (1-3 mm). Po zbiorach rozpoczynane jest suszenie. Po wysuszeniu część produkcji zostaje importowana jako zielony rooibos. Reszta zostaje zwalcowana, ułożona w kupki i poddana procesowi fermentacji. Po 24 h fermentowania, aby się pozbyć wilgoci suszy się je (hop siup!) na słońcu. Czym się różni zielony od czerwonego? Sposobem otrzymywania, zawartością przeciwutleniaczy i smakiem (o tym drugim napiszę osobno jak porównam).


Związki czynne: liczne minerały (żelazo, fluor, wapń, miedź, mangan, magnez, sód, cynk), witamina C, polifenole: flawonoidy (flawonole - kwercetyna, izokwercetyna, rutyna, rutozyd; flawony - luteolina, chryzoeriol; dwuhydroalkony - aspalatyna 15 g/kg suchej masy (w zielonym rooibosie), notofangina), C-glikozydy flawonoidowe - orientyna, izoorientyna), olejki eteryczne (w tym gwajakol, pochodną geraniolu i demascenon), fenolokwasy (kwas: kawowy, protokatechowy, wanilinowy, p-hydroksybenzoesowy, syryngowy, p-kumarowy, ferulowy), ketokwasy (kwas fenylopirogronowy), hydroksykwasy (kwasy AHA), garbniki w minimalnej ilości.
Rooibos nie zawiera kofeiny, więc można go spokojnie podawać dzieciom.

Zastosowanie i działanie: Głównie w naparach (odwarem bym nie pogardziła...) 1 łyżeczka na filiżankę, zalać wodą o temp. 95 °C. Parzyć od 3-5 minut (a nawet i dłużej). Stosowane w łagodnych stanach depresji, wzmaga laktację, działa uspokajająco, wpływa oczyszczająco na cerę. U małych dzieci można stosować przy kolkach, ponieważ działa rozkurczająco na mięśnie gładkie oraz ma działanie osłaniające (dzięki kwasom fenolowym). Zalecana dawka 0,75-3,0 g w naparze podczas posiłku.

Działania niepożądane: reakcje alergiczne spowodowane uczuleniem na rośliny z rodziny bobowatych; zmniejszenie wchłanialności żelaza z pokarmów (przez niską zawartość garbników); zbyt długie i częste stosowanie może uszkodzić wątrobę i nerki (jak przy nadmiarze wszystkiego ;) ); może powodować subtelne zmiany w układzie rozrodczym (starającym się o potomstwo odradziłabym rooibosa, albo doradziłabym konsultację z lekarzem)

Interakcje z lekami: 
Związki zawarte w rooibosie mogą reagować z chemioterapeutykami; mogą zaburzać wchłanianie substancji leczniczej z leku przez cytochrom P450 w wątrobie (należy także uważać podczas przyjmowania czepoty puszystej (Vilcacory), sangwinarii kanadyjskiej oraz rumianku, ponieważ substancje w nich zawarte też są metabolizowane przez cytochrom P450).

Przechowywanie: W zamkniętych pojemnikach, chronić od światła, wilgoci obcych zapachów. Przechowywać można nawet do 4 lat.

Kwiat i ziele
źródło: wikipedia
Zielony rooibos
źródło: wikipedia


Czerwony rooibos
źródło: wikipedia
Napar
źródło: wikipedia















Źródła:
Herbata: Przewodnik Anna Ładniak, Piątek Trzynastego, Łódź 2006
The Rooibos Supplement: Alternative Medicine for a Healthy BodyWilliam Wagner  M.D., USA 2014

Brak komentarzy :

Prześlij komentarz

Proszę o nieobraźliwe komentarze. Obrażania nie popieram.
Nie chciałabym również SPAMu. SPAM jest dobry ze SPAMem wśród SPAMu, ale nie tutaj, więc komentarze z tego działu będą usuwane. Pod SPAM podchodzą również prośby o wspólną obserwację (i tak patrzę na blogi komentatorów - jeśli są).
Nie przejmujcie się, że od razu komentarze się nie wyświetlają - są weryfikowane.